Een beetje stress hoort erbij en kan zelfs heel nuttig zijn. Het geeft je namelijk een gevoel van spanning en brengt je in opperste staat van paraatheid. Daardoor krijg je een extra dosis concentratie en motivatie en kun je beter presteren tijdens bijvoorbeeld een examen, presentatie of belangrijke wedstrijd. Stress wordt pas een probleem als het altijd in je lichaam aanwezig is en je niet meer goed kunt ontspannen. Dan spreek je van chronische stress.
Chronische stress is enorm slecht voor je gezondheid en kan ook invloed hebben op de voedingskeuzes die je maakt. Sommigen krijgen bij stress geen hap meer door hun keel, terwijl anderen zichzelf juist gaan overeten om het vervelende gevoel de kop in te drukken. Natuurlijk word je niet zomaar ineens dik door stress, maar het kan wel degelijk een trigger zijn. In dit artikel lees je hoe dat precies zit en wat je ertegen kunt doen.
Inhoud van dit artikel
Het gevaar van chronische stress
Iedereen heeft stress op zijn tijd. Wanneer je stress hebt, maken je bijnieren het stresshormoon cortisol aan. Dat zorgt voor een soort energieboost, waardoor je beter of sneller in staat bent om te reageren. Het is een manier van je lichaam om te kunnen omgaan met spanning en gevaar. Een beetje cortisol is dus helemaal niet erg en zelfs noodzakelijk om goed te kunnen functioneren.
Het wordt pas vervelend als je langdurig stress hebt (chronische stress). Doordat je bijvoorbeeld last hebt van verschillende stressoren (factoren waarvan je stress krijgt), zoals geldgebrek, problemen op je werk, relatieproblemen of veel te weinig ontspanning. Dan is stress juist een gevaar voor je gezondheid, ook voor je lichaamsgewicht.
Klik hier en lees onze review met ervaringen
Word je écht dik door stress?
Niet iedereen wordt dik door stress. Er zijn ook mensen die afvallen als ze gestresst zijn. Maar bij sommige mensen werkt het stresshormoon cortisol sterker dan bij anderen. Ben jij zo’n pechvogel? Dan bestaat er een reële kans dat je ook een stuk gevoeliger bent voor gewichtstoename. Teveel stress zorgt er namelijk niet alleen voor dat je meer trek krijgt in ongezond voedsel, maar ook dat je meer vet rondom je buik ontwikkelt.
Je hebt meer trek in ongezonde eten
Sommige mensen die veel stress hebben, proberen dat (onbewust) weg te eten. Door zichzelf te troosten. Het is een soort medicijn om tot rust te komen en de situatie weer onder controle te krijgen. Op zichzelf is dat natuurlijk geen probleem, als je dat beperkt tot wat schijfjes komkommer en reepjes paprika. Maar helaas gaan dit soort eetbuien vaak gepaard met een verlangen naar veel en ongezond voedsel, zoals chocolade, chips en snoep. Dat blijkt ook uit verschillende onderzoeken [1,2].
Natuurlijk biedt een eetbui heel even wat afleiding, maar het is geen duurzame oplossing voor de stress die je ervaart. Sterker nog: de kans is zelfs groot dat je er een schuldgevoel door krijgt, of dat het schaamte of zelfhaat oproept, waardoor er alweer een eetbui bij je wordt getriggerd. Uiteindelijk ontstaat er een vicieuze cirkel van stress-eten-stress-eten waar je nog maar heel moeilijk uitkomt.
Je krijgt meer buikvet door stress
Sinds kort weten we ook dat chronische stress er direct voor kan zorgen dat je dikker wordt. Teveel cortisol verhoogt namelijk de vetopslag. In stressvolle situaties zet je lichaam spierweefsel om naar glucose, waardoor je voldoende energie hebt om het gevaar het hoofd te bieden. Omdat je in onze moderne wereld nog maar zelden op de vlucht hoeft te slaan, heb je die energie vaak helemaal niet nodig. Dan wordt het uiteindelijk omgezet naar lichaamsvet.
Bovendien zorgt teveel cortisol ervoor dat lichaamsvet direct naar je buikstreek wordt gestuurd [3]. En dat is juist het probleemgebied. Niet alleen omdat je buikvet moeilijk kwijtraakt, maar ook omdat het zeer ongezond is. In dat buikvet zitten namelijk allerlei ontstekingsstoffen die schadelijk zijn voor je lichaam én voor je hersenen. Hierdoor heb je een veel groter risico op bijvoorbeeld hart- en vaatziektes, diabetes type 2 en depressiviteit [4].
Dik worden door stress tegengaan
Dik worden door stress hoeft zeker niet en kun je gedeeltelijk tegengaan door niet te veel en gezond te eten en door voldoende te bewegen. Maar wanneer je last hebt van chronische stress kun je beter eerst de werkelijk oorzaak aanpakken en de stress verminderen of tegen te gaan. Merk je dat je vaak gestrest bent? Of wil je niet dik worden door chronische stress? Dan zijn er een aantal tips waarmee je stress de kop in drukt.
Tip #1: schrijf op waar je dankbaar voor bent
Er zijn misschien momenten dat positief denken lastig is, zeker wanneer je veel negatieve stress ervaart. Je komt dan al snel in een negatieve spiraal terecht, die dan alleen nog maar meer stress oplevert. Door op zoek te gaan naar positieve gedachten kun je uit die negatieve spiraal komen.
Er zijn genoeg dingen waar je dankbaar voor kunt zijn. Schrijf die dingen op en maak een lijstje met alles waar je dankbaar voor bent. Bijvoorbeeld het zonnetje dat vandaag onverwachts doorbrak. Of een leuk moment samen met je geliefde of je kinderen. Of dat je vandaag weer heerlijk hebt gegeten.
Het zijn vooral de kleine dingen die het doen. Door al deze positieve dingen op te schrijven word je je ervan bewust dat er echt heel veel is om dankbaar voor te zijn. Daar word je heel gelukkig van en dat heeft dan weer een positief effect op je stressniveau.
Tip #2: beweeg meer
Bewegen heeft allerlei voordelen, waaronder het verminderen van stress. Beweging remt namelijk de productie van cortisol (stresshormoon) en bevordert de productie van endorfine (gelukshormoon) [5]. Daarom voel je je vaak herboren na een rondje wandelen of hardlopen. Bovendien verbrand je er ook wat extra calorieën mee.
Tip #3: beweeg in de buitenlucht
Bewegen in de buitenlucht zorgt voor nog meer ontspanning. Niet alleen omdat frisse buitenlucht je een oppepper geeft, maar ook omdat de natuur heel ontspannend werkt. Het geluid van de wind en vallende bladeren, de warmte van de zon op je gezicht en zelfs een beetje regen op je huid en haren kan de stress flink verminderen.
Tip #4: maak een takenlijst
Maak een takenlijst om rust in je hoofd te krijgen. Schrijf al je taken op zodat je weet waar je die dag aan toe bent. Werk de taken één voor één af en streep weg wat je hebt gedaan. Je hoeft daardoor niet meer na te denken over de dingen die je nog moet doen die dag. Dat geeft je een heerlijk rustig gevoel en zal uiteindelijk de stress verminderen.
Tip #5: doe Yoga Nidra
Als er één vorm van yoga is die stress vermindert, dan is dat Yoga Nidra. Wie wekelijks of dagelijkse aan Yoga Nidra doet, zal merken dat deze vorm van yoga hét medicijn is tegen spanning en stress. Tijdens een sessie lig je rustig op je rug en neemt een stem je mee op reis richting de diepste kern van jezelf. Jij bereikt daardoor een diepe staat van ontspanning, waardoor je lichaam en geest zich ontdoen van de stress.
Klik hier en lees onze review met ervaringen
Tip #6: doe iets creatiefs
Is Yoga Nidra niets voor jou? Misschien kun je jezelf dan wel verliezen in een leuke creatieve activiteit. Iets in elkaar knutselen kan ook heel ontspannend werken. Wanneer je namelijk creatief bezig bent, maken je hersenen dopamine aan. Dat geeft je een gevoel van beloning en zorgt ervoor dat spanning je lijf verlaat en dat de stresswaarden naar beneden gaan. Schilderen muziek maken of kleuren in een kleurboek helpen je dus om weer in balans te komen.
Tip #7: ruim je huis op
Opruimen werkt ongeveer hetzelfde als een takenlijst. Door een opgeruimd huis creëer je namelijk rust in je omgeving en daarmee ook in je hoofd. In je hoofd is het immers al vol en chaotisch genoeg als je (veel) stress ervaart, dus dan helpt een rommelige omgeving averechts. Overigens is opruimen op zichzelf vrij simpel. Je hoeft er niet of nauwelijks over na te denken.
Tip #8: Schrijf het van je af
Je kunt alle piekergedachten uit je hoofd halen door ze op papier te zetten. Daardoor hoef je ze niet meer allemaal op te slaan en creëer je weer ruimte in je hoofd. Door alles van je af te schrijven, krijg je ook een goed overzicht van wat er zich afspeelt en waar je je allemaal druk over maakt. Dat geeft je dan weer behulpzame inzichten waarmee je verder kunt.
Tip #9: zorg voor een goede nachtrust
Hoe druk je het ook hebt, maak altijd tijd voor voldoende slaap. Zonder een goede nachtrust ben je namelijk veel vatbaarder voor stress en kom je al gauw in een vicieuze cirkel van stress-slaapgebrek-stress terecht. Doe een sessie Yoga Nidra of schrijf je piekergedachten van je af om tot rust te komen voordat je gaat slapen. En duik daarna lekker op tijd je bed in.
Tip #10: maak lichamelijk contact
Ook lichamelijk contact helpt om stress te verminderen. Door je partner of een vriend(in) een knuffel te geven, maakt je lichaam het knuffelhormoon oxytocine aan. Dat geeft jou een gevoel van vertrouwen en verbinding en vermindert je stressniveau. Heb je een relatie en zijn jullie allebei gestresst? Geef elkaar dan gewoon wat vaker een stevige knuffel.
Laat jezelf professioneel begeleiden
Lukt het je niet om stress te verminderen door deze tips? Probeer dan te bedenken wat jou juist wel kan helpen. Er zijn ook verschillende online programma’s die je kunnen leren hoe je beter omgaat met stressvolle periodes, hoe je je slaapkwaliteit verbetert en hoe je beter en meer kunt ontspannen.
Bureau Breinfijn kan je daarbij helpen. Dankzij deze cursussen en programma’s kun je jezelf verlossen van lichamelijk of mentale spanningen. Bureau Breinfijn heeft meerdere anti-stress programma’s die op lange termijn helpen om problemen aan te pakken. Je hebt hier de rest van je leven profijt van. Wil je meer weten? Klik hier voor meer informatie.
Veelgestelde vragen over dik door stress
Waarom kun je door stress dik worden?
Door stress dikker worden kan door twee dingen komen. De eerste is dat je door teveel cortisol meer trek krijgt in ongezond voedsel, zoals chocolade, snoep en koek. Op stressvolle momenten krijg je daar dan behoefte aan. De tweede is dat een te hoge cortisolspiegel ervoor zorgt dat je lichaam meer vet opslaat dan normaal. Dan wordt je vanzelf dikker door stress.
Wordt iedereen dikker door stress?
Nee, niet iedereen zal dik worden door stress. Door stress kan je namelijk ook je eetlust verliezen, waardoor het mogelijk is dat je juist (veel) afvalt. Alleen als je extra gevoelig bent voor cortisol zul je door stress dik worden. Mensen die namelijk gevoelig zijn voor cortisol, zijn ook gevoeliger voor gewichtstoename.
Kun je een dik gezicht door stress krijgen?
Ja, dat kan. Je hele lichaam kan (te) dik door stress worden, maar ook alleen bepaalde delen van je lichaam. Sommige mensen krijgen bijvoorbeeld een dik gezocht door stress. Dat hangt vooral af van waar jouw lichaam het vet opslaat. Dat is voor iedereen anders en daar heb je ook geen invloed op. Bij sommigen is dat rondom de billen, bij anderen juist op en rond de nek of in het gezicht.
