Lees artikel 👇
Stoppen met roken is een van de beste beslissingen die je kunt nemen; voor je gezondheid en voor je gevoel van welzijn. Hoewel veel mensen het lastig vinden om definitief te stoppen, zijn er verschillende manieren die je hierbij kunnen ondersteunen. Of je nu kiest voor nicotinevervangers, gedragsondersteuning of medicatie, het allerbelangrijkste is dat je iets kiest dat bij je past. In dit artikel geven we praktische tips, bespreken we de beste methodes om te stoppen met roken en vertellen we hoe je kunt voorkomen dat je na het stoppen in gewicht toeneemt.
Met de juiste stoppen met roken begeleiding en een goed nazorgprogramma vergroot je de kans dat je niet alleen rookvrij wordt, maar ook blijft. De gezondheidsvoordelen zijn enorm en je zult direct merken dat je de juiste keuze hebt gemaakt. Dus, wacht niet langer! Als je klaar bent om voorgoed te stoppen met (elektronische) roken, helpt dit artikel je zeker op weg.
In dit artikel
Waarom stoppen met roken?
Stoppen met roken is altijd een wijs besluit, voor jezelf en je omgeving. Roken is niet alleen schadelijk voor je longen en hart, maar vergroot ook het risico op ziektes zoals longkanker en hart- en vaatziekten. Sommige mensen stoppen omdat hun partner stopt, of omdat ze een goed voorbeeld willen geven aan hun kinderen. Anderen stoppen om meer geld over te houden.
Je leeft minder een stuk minder lang als je rookt! Mensen die roken, gaan gemiddeld 10 jaar eerder dood. Maar het positieve is dat je lichaam zichzelf weer langzaam herstelt zodra je stopt met roken. De voordelen voor je gezondheid zijn zichtbaar en merkbaar op korte en lange termijn en kunnen je kwaliteit van je leven flink verbeteren.
Korte termijn effecten stoppen met roken
Vanaf het moment dat je stopt met roken, begint je lichaam aan het herstelproces. Binnen 20 minuten nadat je je laatste (e-)sigaret hebt gerookt, dalen je bloeddruk en hartslag naar het normale niveau. De bloedsomloop verbetert en het risico op een hartaanval neemt daardoor af. Dit betekent dat je lichaam vrijwel direct de vruchten plukt van je beslissing om te stoppen met roken.
Na 12 uur daalt het koolmonoxidegehalte in je bloed, waardoor je bloed meer zuurstof kan transporteren en je longen beter functioneren. Binnen 2 tot 12 weken zul je merken dat je minder hoest en gemakkelijker kunt ademen. Tijdens de dagelijkse activiteiten merk je dan dat je minder snel buiten adem bent, bijvoorbeeld als je sport of wanneer je een trap oploopt.
Meer energie en conditie
Veel rokers ervaren een gebrek aan energie, vooral tijdens lichamelijke inspanning. Wanneer je stopt met roken, verbetert de opname van zuurstof, waardoor je lichaam veel gemakkelijker functioneert. Je zult merken dat je al snel meer energie hebt en dat inspanning minder vermoeiend aanvoelt. Ook herstel je sneller na afloop van een inspanning en wordt je conditie beter na stoppen met roken.
Stoppen met roken gevolgen lange termijn
Op lange termijn heeft stoppen met roken een indrukwekkend effect op je gezondheid. Na een jaar is je kans op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten met de helft afgenomen, na vijf tot vijftien jaar is het risico op een beroerte vergelijkbaar met die van iemand die niet rookt en na tien jaar is je risico op longkanker gehalveerd [1,2]. Dit toont aan dat stoppen met roken altijd loont!
Huid mooier na stoppen met roken
Knapper worden? Wij horen het je denken. Ja, van stoppen met roken knap je op. Niet alleen van binnen, maar ook van buiten. Door het roken krijg je namelijk een ‘grauwe’ gezichtshuid, zoals een uitgedroogde huid, rimpeltjes en donkere kringen onder je ogen. Wanneer je stopt met roken, krijgt je gezicht langzaam weer een mooie, frisse gloed, omdat de doorbloeding flink verbetert. Zelfs je tanden en haar wordt mooier na het stoppen met roken. Kortom: je gezicht straalt weer!
Geld besparen door te stoppen met roken
Wat je misschien over het hoofd ziet, is dat stoppen met roken ook voordelig is voor je portemonnee. Roken is tegenwoordig extreem duur, al is dat uiteraard ook afhankelijk van hoeveel je rookt. Rook je veel, dan kan het jaarlijks duizenden euro’s kosten. Door te stoppen met roken, houd je dit geld over voor andere, leukere en gezondere dingen. Denk bijvoorbeeld aan een (verre) vakantie, een hobby, of meer financiële vrijheid. Dit financiële voordeel kun je natuurlijk gebruiken als motivator als je overweegt om te stoppen met roken.
Voordelen voor je sociale omgeving
Door te stoppen met roken maak je zelfs positieve impact in je sociale leven. Je zult merken dat mensen in je omgeving het waarderen dat je bent stopt, vooral omdat je de mensen om je heen ook beschermt tegen de schadelijke effecten van passief roken. Bovendien is het ook een stuk gezelliger als je tijdens sociale gelegenheden, of in de pauzes op het werk, niet steeds weg bent. Dat vindt je omgeving waarschijnlijk ook!
Kortom: stoppen met roken heeft enorm veel voordelen. Van een betere gezondheid en meer energie tot flinke financiële besparingen en een positieve invloed op je omgeving. De keuze om te stoppen is een investering in jezelf en je toekomst.
Beste methodes om te stoppen met roken
Stoppen met roken is voor veel mensen een hele uitdaging, maar gelukkig is er ondersteuning waarmee je de kans op succes aanzienlijk vergroot. Wat voor jou werkt, kan afhankelijk zijn van je rookgedrag en je persoonlijke voorkeuren. We bespreken de beste methodes om te stoppen met roken, zodat je zelf kan kiezen welke aanpak het beste bij jouw gedrag en voorkeuren past.
- Nicotinevervangers
Nicotinevervangers worden vaak gebruikt om te stoppen met roken. Dit soort vervangers leveren nicotine aan je lichaam via pleisters, zuigtabletten of neussprays, maar dan zonder alle andere schadelijke stoffen die in (e-)sigarettenrook zitten. Hierdoor wordt de fysieke ontwenningsfase minder zwaar, wat je helpt om de drang naar een sigaret te onderdrukken.
Let op: voordat je begint met nicotinevervangers moet je eerst stoppen met roken. Als je blijft roken en daarbij ook nicotinevervangers gebruikt, krijg je namelijk te veel nicotine binnen. Dit kan zorgen voor vervelende bijwerkingen en op den duur zelfs ernstige (hart)problemen veroorzaken.
Onderzoek toont aan dat nicotinevervangers de kans om succesvol te stoppen met 50% tot 70% verhogen in vergelijking met cold-turkey stoppen. Je kan het eventueel ook combineren met andere methodes, zoals gedragsmatige begeleiding, om de kans op succesvol stoppen nog meer te verhogen [3].
- Medicijnen stoppen met roken
Ook bepaalde medicijnen, zoals bupropion en nortriptyline, kunnen helpen bij het stoppen met roken. Deze medicijnen kunnen drang naar een sigaret wegnemen. Of ze nemen het lekkere gevoel dat je krijgt tijdens het roken weg. Ze kunnen ook het lekkere gevoel tijdens het roken blokkeren, wat helpt om de beloningswaarde van roken te verminderen. Je mag deze medicijnen alleen gebruiken op voorschrijft van een arts of specialist.
- Gedragsmatige ondersteuning
Naast vervangers en medicijnen is hulp bij gedragsverandering cruciaal om blijvend te stoppen. Gedragsmatige ondersteuning kan helpen om de mentale en emotionele aspecten van stoppen met roken aan te pakken. Zo leer je bewezen strategieën om beter om te gaan met stress, drang en sociale triggers, waardoor je zelfstandig uitdagingen op je pad kan overwinnen en niet meteen naar een sigaret grijpt.
- Zelf stoppen met roken (strategieën)
Sommige mensen kiezen ervoor om zonder hulpmiddelen te stoppen met roken. Zelfhulpstrategieën kunnen dan helpend zijn, zoals het opstellen van een stoppen-met-roken-plan, het vermijden van triggers en het aanpassen van je dagelijkse routines. Jezelf belonen voor rookvrije dagen kan ook motiverend werken. Hoewel de slagingskans lager is dan bij stoppen met hulpmiddelen, kan zelf stoppen met roken goed werken voor mensen met een sterke discipline.
- Goede begeleiding en nazorg
Met de juiste begeleiding en nazorg neemt de kans op stoppen met roken aanzienlijk toe. Professionele begeleiding, zoals die wordt geboden bij het programma IkStopWel, helpt je om je rookgedrag beter te begrijpen en biedt je de tools om rookvrij te worden en te blijven. Daarbij is goede nazorg essentieel, om terugval te voorkomen. Het nazorgprogramma van IkStopWel biedt 6 weken lang ondersteuning om ervoor te zorgen dat je voorgoed van de sigaret afblijft.
Of je nu kiest voor hulpmiddelen, zelf aan de slag gaat of je laat begeleiden door een programma zoals IkStopWel, de sleutel tot succes is het vinden van een aanpak die past bij jouw persoonlijke behoeften en levensstijl.
Stoppen met roken: tips en tricks
Wanneer je eenmaal bent gestopt met roken, dan ben je er natuurlijk nog niet. Gestopt blijven, blijft een hele uitdaging. De drang naar nicotine, stress en veranderingen in je dagelijkse routine kunnen het knap lastig maken om het vol te houden. Gelukkig zijn er manieren om met deze uitdagingen om te gaan en gemotiveerd te blijven. Wij geven je de beste tips.
Tips om trek en drang te beheersen
- Herken de triggers: Bepaal wat jouw verlangen naar een sigaret opwekt; bijvoorbeeld het drinken van koffie, pauzes op het werk, of stress. Door deze momenten te herkennen, kun je jezelf voorbereiden met (gezond) alternatief, zoals het drinken van een glas water, het eten van een stuk groente of fruit of een korte wandeling.
- Gebruik afleiders: Wanneer de drang naar een sigaret opkomt, probeer jezelf dan af te leiden door iets anders te doen; het lezen van een boek, muziek luisteren of doe korte mindfulness oefeningen. Afleiding helpt om je focus te verleggen, wat de drang kan wegnemen [4].
- Gebruik je ademhaling: Diep ademhalen kan ook helpen om stress te verminderen, en zo de drang naar een sigaret te beheersen. Probeer vijf keer diep en langzaam in te ademen en uit te ademen. Dit helpt om te kalmeren en controle over je lichaam en geest te krijgen (en niet naar een sigaret grijpt).
- Kies voor gezonde snacks: Veel ex-rokers nemen in [plaats van de sigaret graag een snack om ‘bezig’ te zijn. Kies in ieder geval voor gezonde opties, zoals fruit, groenten of een handje noten, zodat je snackgedrag op den duur niet leidt tot gewichtstoename.
Tips voor motivatie en discipline
Ook de mate van je motivatie en discipline helpen bij het volhouden van een rookvrij leven. Het is normaal dat je motivatie soms daalt en dat je soms geen discipline hebt, dus daarom is het belangrijk om je doelen helder te hebben en regelmatig terug te komen bij de reden waarom je bent gestopt. Daarom is het volgens ons verstandig om het volgende te doen voordat je stopt:
- Stel kleine, haalbare doelen: Hak het hoofddoel ‘stoppen met roken’ in kleine stukjes. Bijvoorbeeld: begin met een klein doel, zoals een dag rookvrij blijven, en bouw dit vervolgens op naar een week. Het behalen van kleine successen helpt om je zelfvertrouwen te boosten.
- Visualiseer jouw voordelen van stoppen: Stel jezelf voor als een niet-roker en visualiseer welke voordelen jij dan zult ervaren: je gezondheid die verbetert, je energieniveau dat stijgt en de financiële besparingen die je maakt. Deze positieve beelden over jezelf helpen je om gemotiveerd te blijven.
- Schrijf je redenen op: Noteer jouw persoonlijke redenen waarom je wilt stoppen met roken, en bewaar deze lijst op een plek waar je er regelmatig naar kunt kijken. Telkens als je de lijst ziet, word je eraan waarom je bent begonnen met dit proces. Dit kan helpen tijdens momenten van ‘zwakte’.
- Omring jezelf met steun: Vertel je vrienden en familie over je besluit om te stoppen met roken en vraag hen om je te steunen. Hun aanmoediging kan jou helpen op dagen dat je het moeilijk hebt. Zoek je liever steun buiten je sociale kring? Sluit jezelf aan bij anderen die ook bezig zijn met stoppen met roken. Jullie kunnen aan elkaar ervaringen uitwisselen en elkaar motiveren.
Hoe voorkom je gewichtstoename na stoppen met roken?
Waarom word je zwaarder na stoppen met roken? De nicotine in sigaretten verhoogd de stofwisseling waardoor je als roker sneller calorieën verbrandt. Zodra je stopt met roken en dus geen nicotine meer binnenkrijgt, vertraagd je stofwisseling en verbruikt je lichaam minder energie. Wanneer je blijft eten zoals je deed toen je nog rookte, kan dit ervoor zorgen dat je aankomt in gewicht. Daarbij kan het verleidelijk zijn om het gemis van je sigaret te vervangen met snoepen en snacken, wat ook niet meehelpt aan het tegengaan van gewichtstoename.
Als je probeert te stoppen met roken, kun je proberen om roken te vervangen door gezonde gewoontes. Probeer zo gezond mogelijk te eten en kies tijdens lastige momenten liever voor suikervrije kauwgom of een stuk groente of fruit in plaats van snoep. Beweging kan hierbij ook helpen: regelmatig bewegen verhoogt je energieverbruik, leidt af van de drang naar een sigaret en helpt je om beter te ontspannen.
Het Als-Dan-Plan
Een ‘als-dan-plan’ kan je helpen de sigaret te vervangen door een gezonder alternatief. Bijvoorbeeld: “Als ik trek krijg in een sigaret op het werk, dan eet ik een snackworteltje.” Bedenk voor jezelf in welke situaties je in de verleiding komt om te roken, en tegelijkertijd wat je in elk van die situaties kan doen. Soms kan even wandelen, sporten of een kop koffie of thee halen, helpen. Op andere momenten werkt een gezonde snack of suikervrije kauwgom misschien beter als afleiding.
Maak je plan voor elke situatie zo concreet mogelijk. Hoe specifieker je je als-dan-plan maakt, hoe groter de kans om je rookgewoonte te doorbreken. Schrijf je plan op en deel het met mensen om je heen, zodat zij je kunnen steunen bij het stoppen met roken.
Vergoeding voor stoppen met roken
Sinds 2020 bieden veel zorgverzekeraars vanuit het basispakket een vergoeding voor bepaalde stoppen-met-roken programma’s. Jouw zorgverzekeraar ook, dan heb je recht op een vergoeding voor ondersteuning. Het doel is om rokers te stimuleren om professionele hulp te zoeken, omdat de kans op stoppen met begeleiding vele malen groter is dan wanneer je het op eigen houtje probeert.
Wat wordt vergoed?
Natuurlijk is het afhankelijk van je zorgverzekeraar welke soort ondersteuning wordt vergoed. Meestal het volgende:
-
Begeleiding: Individuele coaching door een gekwalificeerde coach of deelname aan groepssessies.
-
Nicotinevervangers: Pleisters, kauwgom of zuigtabletten worden alleen vergoed in combinatie met begeleiding.
-
Medicatie op recept: Medicijnen, zoals bupropion en nortriptyline, worden alleen vergoed in combinatie met begeleiding.
Voorwaarden voor vergoeding
Vaak zijn er voorwaarden om aanspraak te maken op een vergoeding. Zo moet je kiezen voor een erkend programma dat door je zorgverzekeraar is geaccepteerd. En vaak vereist een verzekeraar dat je het programma volgt bij een door een aanbieder waarmee ze een contract hebben afgesloten. Daarom is het verstandig om voor je start met een programma aan je zorgverzekeraar te vragen wat er allemaal wordt vergoed.
Meestal kun je zelf direct contact zoeken met de aanbieder van het programma. Soms is een doorverwijzing van een huisarts nodig. Nadat je bent gestart met het programma, dient de aanbieder de kosten in bij je verzekeraar. En dat is fijn, want dan heb je zelf geen administratieve rompslomp hebt.
Voor het basisprogramma is meestal geen aanvullende verzekering nodig. Maar wil je uitgebreide begeleiding of extra ondersteuning, dan kan een aanvullende verzekering voordelig zijn. Zorgverzekeraars bieden soms aanvullende pakketten aan met daarin extra coaching of nicotinevervangers.
Ervaringen stoppen met roken
De eerste dagen zonder sigaretten ervaren ex-rokers vaak als uitdagend. “Ik voelde me prikkelbaar en had constante trek in een sigaret,” vertelt Karin, die na 15 jaar roken besloot te stoppen met roken. Zoals bij veel ex-rokers het geval is, kwamen er ook bij haar al snel de fysieke ontwenningsverschijnselen naar boven: hoofdpijn, vermoeidheid en een opgejaagd gevoel. “Ik was bang dat dit nooit zou overgaan, maar ik had me voorgenomen om het minstens een week vol te houden,” zegt ze daarover.
Hoe je er mentaal mee omgaat, speelt ook een grote rol. Het verlangen naar een sigaret is niet alleen fysiek, maar wordt ook getriggerd door gewoontes. “Elke ochtend bij mijn koffie miste ik die sigaret enorm. Maar ik ontdekte al snel dat het drinken van een glas water of het eten van een stuk fruit eten in de ochtend me hielp om die gewoonte te doorbreken,” legt ze uit.
Na de eerste weken
Nadat de eerste ontwenningsverschijnselen wat zijn afgenomen, zul je langzaam het vertrouwen krijgen dat het je gaat lukken om van de sigaret af te blijven. Johan had al een aantal stoppogingen gedaan voordat het hem lukte om te stoppen met roken. Hij vertelt: “De eerste drie weken waren loodzwaar, maar ik begon me fitter te voelen en merkte dat ik meer energie had. Toen besefte ik: ik kan dit echt volhouden.”
De meeste ex-rokers beschrijven dat hun zelfvertrouwen groeit naarmate ze langer rookvrij zijn. Maar dat betekent niet dat er geen verleiding meer is. “Tijdens een etentje met vrienden die rookten, merkte ik dat de drang naar een sigaret weer opkwam,” zegt Johan. “Ik herinnerde mezelf eraan hoeveel moeite ik al had gedaan en besloot mezelf te trakteren op een dessert in plaats van een sigaret.”
Terugval voorkomen
Niet iedereen stopt in één keer zonder problemen; veel ex-rokers ervaren momenten van terugval. Sara, die uiteindelijk na meerdere pogingen stopte, zegt: “Het voelde alsof ik gefaald had toen ik weer naar een sigaret greep, maar mijn coach vertelde me dat terugval hoort bij het proces.” Daardoor zag Sara het als een leerervaring, in plaats van falen. “Ik ontdekte in welke situaties ik kwetsbaar was en kon daardoor beter voorbereid een nieuwe stoppoging doen.”
Deze ervaring leert dat terugval geen mislukking hoeft te zijn. Het geeft je juist de kans om je strategie aan te passen en opnieuw te beginnen met betere kennis en inzicht. Wij raden je aan om mensen om je heen te verzamelen die je ondersteunen – of dat nu een coach is, een online groep, of vrienden die je kunnen motiveren. De sleutel van succes is om door te gaan en jezelf te vergeven na een misstap, want elke stoppoging brengt je uiteindelijk dichter bij een rookvrij leven.
Gezondheid op de lange termijn
Als je al wat langer bent gestopt, zoals Pieter, dan merk je steeds meer verbeteringen in je gezondheid. “Ik rookte twintig jaar en had nooit gedacht dat mijn ademhaling zo veel zou verbeteren,” vertelt hij. “Nu kan ik zonder moeite een lange wandeling maken of de trap op lopen zonder buiten adem te raken. Dat had ik jaren niet gevoeld.”
Dit effect op je gezondheid werkt enorm motiverend. Het gevoel dat je controle hebt over je eigen lichaam en leven, geeft een boost aan je zelfvertrouwen. “Ik heb het gevoel dat ik eindelijk vrij ben van iets wat me jarenlang gevangen hield,” zegt Pieter. “Die vrijheid die ik nu ervaar, is het mooiste cadeau dat ik mezelf ooit heb gegeven.”
Steun uit ervaringen van anderen
Sommige ex-rokers zeggen dat het lezen van verhalen van anderen hen heeft gesteund bij het stoppen met roken. “Ik heb veel gehad aan online forums waar mensen hun verhalen delen,” vertelt Ellen, die inmiddels zes maanden rookvrij is. “Het helpt me om te weten dat ik niet alleen ben in deze strijd, en het geeft me hoop om verhalen te lezen van mensen die al jaren niet meer roken.”
Dit soort ervaringen laten zien dat stoppen met roken uitdagend is, maar dat je er een grote beloning voor terugkrijgt. Het belangrijkste is om door te zetten, jezelf te vergeven als het even misgaat en te blijven herinneren aan de voordelen die een rookvrij leven heeft. Voor iedereen ziet de weg van stoppen met roken er anders uit, maar het einddoel – een gezonder, gelukkiger leven – is voor iedereen hetzelfde!
Wanneer ga jij stoppen met roken? Conclusie
De conclusie is dat stoppen met roken één van de allerbeste investeringen is die je in jezelf kunt doen. De voordelen zijn indrukwekkend: een betere gezondheid, meer energie, een mooier uiterlijk, meer geld in je portemonnee, en het zal zelfs je omgeving blij maken dat je bent gestopt.
Hoewel stoppen niet gemakkelijk is, zijn er voldoende mogelijkheden om je erbij te helpen. Van nicotinevervangers en medicatie tot begeleiding en nazorgprogramma’s, er is altijd wel iets dat bij jou past. Belangrijk is dat je de tijd neemt en uitzoekt wat voor jou het beste werkt.
Stoppen met roken blijft altijd een uitdaging, maar met een beetje doorzettingsvermogen en de hulp van mensen om je heen vergroot je je kans op succes. Wacht niet langer en zet vandaag nog de eerste stap naar een leven zonder sigaretten. Je lichaam, geest en omgeving zullen je dankbaar zijn.
Veelgestelde vragen
Na het stoppen begint je lichaam zichzelf vrijwel direct te herstellen. Binnen 20 minuten daalt je hartslag en bloeddruk weer naar een normaal niveau, na 12 uur is het koolmonoxidegehalte in je bloed genormaliseerd en na enkele weken verbeteren je longfunctie en bloedsomloop. Het herstel van je longen en het verminderen van het risico op longkanker kunnen jaren duren, maar de voordelen beginnen al na de eerste dag.
Gewichtstoename na stoppen met roken komt vaak voor. Dat komt door een tragere stofwisseling of door de drang naar roken te compenseren met (ongezonde) snacks. Dit kun je tegengaan door gezond te eten en te snacken, regelmatig te bewegen en voldoende water te drinken. Ook het plannen van je maaltijden en bewegen helpt je gewicht onder controle te houden.
Allereerst is het belangrijk om je rooktriggers te herkennen. Wanneer je die weet, kun je gericht strategieën gebruiken zoals afleiding (bijvoorbeeld lezen of wandelen) of ademhalingsoefeningen. Nicotinevervangers en begeleiding zijn ook effectief om de drang naar een sigaret te verminderen. Zoek professionele hulp als je merkt dat je moeite hebt om de drang zelf te beheersen.
Ja, je kan zeker stoppen met roken zonder hulpmiddelen! Maar de slagingskans is vaak lager. Wanneer je gemotiveerd en gedisciplineerd bent, kun je het zonder hulpmiddelen proberen. Gebruik zelfhulpstrategieën zoals het vermijden van triggers en het maken van een stoppen-met-roken-plan. Daarentegen zal ondersteuning de kans op succes flink vergroten.
Naast de bekende voordelen, zoals meer energie, minder vermoeidheid en minder hoesten, ervaren veel mensen na het stoppen een verbeterde huid, sterkere nagels en een betere reuk en smaak. Bovendien merken ex-rokers dat ze steeds meer zelfvertrouwen krijgen doordat ze een lastige verslaving hebben overwonnen.